Sinds eind vorig jaar ben ik lid van een online leesclub. Je kent dat misschien wel: een groep mensen die allemaal hetzelfde boek lezen en dat dan gaan bespreken. Ik had toen geen idee wat het zou gaan brengen. Ook nog nooit gedaan, maar toch zat ik al snel in het boek dat we zouden bespreken. En inmiddels zijn we met boek drie bezig.
Eigenlijk ben ik hieraan mee gaan doen om een nieuwe start te maken. Om langzaam mijn leven weer op te pakken en weer een aantal routines (terug) in mijn leven te krijgen. En hoe passend is het nu dat we ‘De bilbiotheek van geheime dromen’ als eerste boek mochten lezen van Michiko Aoyama (Aoyama, 2023)
Routines en verandering
Een tijd lang heb ik een routine gehad dat ik vroeg in de ochtend al startte met lezen. Geheel in de lijn van de Tiny Habits (Fogg, 2019) hoefde ik maar één pagina per dag te lezen. Maar de routine van elke dag een boek vasthouden maakte dat ik door boeken las waar ik eigenlijk naar mijn mening ‘geen tijd’ voor had. En soms bleef het bij één pagina, maar op de meeste dagen las ik natuurlijk meer. Dat lag een beetje aan de dag, aan mijn stemming en aan het boek.
Zo had ik vele routines waar ik eigenlijk wel heel blij mee was. Afgelopen jaar verdwenen deze routines steeds meer uit mijn dagelijks beeld. Hoewel, eigenlijk is dat niet eerlijk. Er waren wel routines. Alleen routines waar ik uiteindelijk minder blij van werd. Vaker dan me lief was op de telefoon zitten. Meer Netflix flims en series kijken dan goed voor me was. Maar niet meer het lezen, minder sporten, minder de dagelijkse klusjes die er dan bij inschoten. Geen meditatie meer. En ga zo nog maar even door.
Een patroon dat ik graag wilde doorbreken. En misschien zou het aansluiten bij een leesclub een mooi begin zijn. Zo had ik het gedacht. Dat zou ik weer ‘moeten’ gaan lezen, dus die routine kon ik daarmee mooi weer oppakken. Er zat nu immers een mooi doel achter.
Is het dan toevallig dat het eerste boek meteen ging over vijf mensen die door het lezen van een boek op het spoor worden gezet om dingen in hun leven te veranderen? De synchroniciteit vond ik in elk geval ‘uncanny’. Ik kan er even geen mooi Nederlands woord voor vinden. Het kostte me in elk geval totaal geen moeite om meer dan één pagina per dag te lezen en ik ben dankbaar dat ik deze nieuwe routine mocht starten met een boek dat zich niet alleen gemakkelijk weg las, maar ook nog eens zo treffend was voor de situatie waar ik zelf in zat.
Nieuwe routines, wil ik die wel?
Het afgelopen jaar heb ik langzaam afscheid genomen van vele dagelijkse en wekelijkse routines. Niet bewust, maar gewoon, omdat het zo gebeurde. In het voorjaar zag ik mijn vader langzaam steeds verder achteruit gaan. Alles ging steeds langzamer, hij verloor gewicht en voor het eerst liet hij eten staan, wat ik hem in het verleden nog nooit had zien doen.
Ook na overleg met de huisarts werd duidelijk dat zijn laatste weken tot maanden aangebroken waren. We wisten al sinds januari 2021 dat dit er een keer aan zat te komen. Maar nu was het ook echt zover. Zijn ritme verschoof steeds meer en het kwam vaker voor dat ik het licht op zijn slaapkamer zag branden als ik om half 5 opstond.
Langzaam werd zorg opgestart. Hoewel, langzaam… Wat begon als ondersteuning bij het douchen één keer week, werd in een behoorlijk tempo opgeschaald naar dagelijkse zorg in de ochtend en een aantal weken later kwam daar ook de avondzorg bij.
Ik nam zijn boodschappen over en zelf naar zijn tweewekelijkse eetafspraken rijden was er niet meer bij. Dus reed ik op en neer. Eerst afzetten bij de deur met zijn stok. Daarna de rollator en de laatste 2 weken met de rolstoel. Steeds vaker ging ik hem op de andere dagen een bordje eten brengen zodat hij niet meer naar ons hoefde te lopen. En met de zorg en de duidelijkheid dat het moment van afscheid nemen naderbij kwam, leken mijn dagelijkse routines triviaal. Langzaam verdwenen ze steeds meer uit mijn dagelijkse patroon en kwamen er andere zaken voor terug. Dingen die me even deden vergeten dat het afscheid dichterbij kwam.
Nieuw perspectief...
Buiten dat ik af en toe letterlijk vluchtte uit de situatie door me te verliezen in mijn werk, films en snaaien van comfort food, merkte ik dat ik anders tegen het leven aan keek. Heel herkenbaar natuurlijk. Als verlies zo dichtbij komt, ga je toch stilstaan bij wat je nu echt belangrijk vindt. Voor mij was dat nog een aantal herinneringen maken en de laatste weken met mijn vader doorbrengen. Daar leken oude routines even minder bij te passen. Dit verklaart overigens ook waarom jullie al een tijd geen nieuwe blog van mij meer hebben gezien.
In de zomer begon ik eindelijk aan het digitaliseren van dozen vol dia’s. De dozen stonden al in mijn garage sinds mijn vader in zijn tiny house bij mij in de tuin was komen wonen. Wat zou er mooier zijn dan nog een aantal avonden herinneringen ophalen en oude dia’s kijken? Het was jaren geleden dat we dat gedaan hadden. En zo ontstond een nieuwe routine: doosje voor doosje door de dia’s werken. En als er dan weer wat een aantal gedaan waren, sloten we ’s avonds de laptop aan op zijn tv en keken we samen naar 20 jaar historie die was gevangen in de oude dia’s.
Mijn vader was helemaal geen prater. En toch kwamen er soms flarden van herinneringen naar boven. Ondanks dat het spreken moeilijker ging. Ook verhalen die ik niet kenden, over de tijd voordat ik geboren was.
Het waren twee vliegen in één klap. Aan de ene kant kwam ik eindelijk door al die dozen heen. En door het nu te doen, konden we er nog een laatste keer samen van genieten. Want ik wist ook dat het digitaliseren waarschijnlijk weer op de lange baan geschoven zou worden als mijn vader overleden was. En het zorgde er ook nog eens voor dat ik bij de uitvaart eigenlijk al een hele selectie foto’s klaar had staan.
... en oude routines
Maar het zorgde er ook voor dat ik anders tegen mijn dagelijkse routines aan ging kijken. Dat boek kon ik altijd nog lezen. Maar als ik in plaats daarvan met de dia’s aan de slag ging, kon ik dat mooi met hem delen. Mediteren? Daar vond ik toch de rust niet echt voor. Gezond eten? Dat kwam daarna wel weer. Ik had nu behoefte aan comfort food.
Het dankbaarheidsdagboek werd in de avond steeds onregelmatiger ingevuld en ik had al maanden de pen niet meer vastgepakt voor het schrijven van mijn morning papers.
Met andere woorden, een groot aantal dagelijkse routines verdwenen zoetjes aan. Niet in één keer, maar sluipend, één voor één. En natuurlijk bleven er ook overeind staan. Maar dat waren vooral de routines die er al jaren inzaten of waar een duidelijke stok achter de deur stond. Zo werd de hond wel heel erg onrustig als ik heel erg afweek van ons normale wandeltijden.
Het waren juist die ogenschijnlijk kleine routine waar je van denkt dat ze niet zo belangrijk zijn, die als eerste wegvallen. Terwijl juist dat vaak de minuutjes zijn waar je oplaadt voor de dag, of juist zorgt dat je met een leeg hoofd de nacht in kunt.
Een nieuw begin; hoe dan?
Tot je er op een gegeven moment achter komt dat je iets mist. Het begint te knagen en je weet dat je niet meer alles uit je kunnen haalt. Dat je jezelf niet meer uitdaagt. Dat er eigenlijk een knagende ontevredenheid zit (en niet alleen door de extra’s kilo’s die je hebt toegelaten). Een aantal routines bracht veel meer op dan ze kostten. Met elke dag een klein stapje had ik in elk geval het idee vooruit te komen. En nu stond ik echt stil. Tijd voor verandering. Maar waar begin je?
Ik probeerde weer een aantal van mijn oude routines op te pakken en merkte dat mijn hart er niet echt in zat. Ik vond het lastig. Het leek allemaal te groot en triviaal. Ik was nog bezig met de afwikkeling van de erfenis en er was niet veel ruimte voor andere dingen daarnaast. En in het begin was dat ook zo. Voor mijn rouwproces was het belangrijk om me daar helemaal in onder te dompelen en zo de nabijheid van mijn vader nog te voelen en me er langzaam van los te kunnen maken. Maar het begon steeds meer te knagen. En als ik heel eerlijk was naar mezelf, dan moest ik toegeven dat ik het steeds vaker als een welkom excuus gebruikte om mezelf er niet toe te hoeven zetten en roer om te gooien.
En ook dat besef kon me nog niet over de streep trekken om het vliegwiel waar ik in zat tot stop te brengen en de andere kant op te laten draaien. Voor een nieuw begin is veel energie nodig. Niet vreemd eigenlijk. Het is natuurlijk ook een natuurwet. Iets in beweging zetten kost veel energie, iets in beweging houden veel minder. Ik kan dan ook af en toe hartgrondig vloeken als ik lekker in mijn ritme op de fiets zit en ik moet dan afremmen voor iets. Voordat je dan je ritme en snelheid weer te pakken hebt… Sorry, ik ben niet de meest verdraagzame en geduldige weggebruiker.
Starten met een oude routine in een nieuw jasje
Toen de leesclub voorbij kwam zat ik te twijfelen of dit bij mij zou passen. Aan de ene kant zou het één van mijn oude routines in ere kunnen herstellen. Weer dagelijks even een boek pakken. Maar ja, om nu een gewone roman te gaan lezen terwijl ik ‘belangrijkere’ routines niet eens op orde had. Daar had ik toch geen tijd voor. Moest ik me niet met meer serieuze zaken bezighouden?
Toch bleek dit een gouden zet te zijn. Juist doordat het toch nieuw was, hielp de nieuwsgierigheid me juist om het leesritme weer op te pakken. Ik was benieuwd hoe ik het zou vinden. Ik zou gewoon één boek proberen en als het niet beviel kon ik altijd nog stoppen. En het feit dat er deadline lag wanneer het eerste boek besproken zou worden, hielp om toch tegen die innerlijke saboteur in te gaan die het natuurlijk nodig vond om flink te protesteren.
Bovendien bleek het feit dat het om een roman ging en eens ging inhoudelijk vakgericht boek, een zegen te zijn omdat het lezen daardoor zorgde voor ontspanning. Door de oude routine van het dagelijks lezen in een nieuw jasje te gieten, leek het erop dat de neerwaartse spiraal was gestopt en zelfs omgedraaid.
Bouwen op kleine successen
Langzaam maar zeker had ik de routine van het dagelijks lezen weer in mijn systeem zitten. En ik bleek het zo leuk te vinden, dat ik ’s avonds in bed vaak ook nog een boek ter hand nam. Voorheen had ik dat verschillende keren geprobeerd, maar het nooit deel van mijn ritme kunnen maken. Dat kwam omdat ik vakliteratuur of management boeken las. Daar had ik in de avond helemaal geen zin meer in. Maar een lekker verhaal wel.
Het begin was gemaakt. Langzaam begon ik weer andere routines toe te voegen. Eerst de gemakkelijke kleine. En als dat werkte en vanzelf ging, de volgende. Inmiddels heb ik weer een ritme hervonden. Niet hetzelfde van vóór die tijd. Maar wel een die nu, op dit moment bij me past.
"The secret of your future is hidden in your daily routine"
Want routines die eerder werkten, hoeven nu niet meer voor je te werken. Jij verandert en daarmee kan ook jouw ideale ochtend- of avondroutine veranderen. En mijn ritme zal voor jou misschien niet werken en andersom. Het blijft een zoektocht naar wat voor jou werkt en welk klein stapje jouw dichter bij jouw ideale leven brengt. Want succes in de kleine routines in je leven vormen de fundering van de grotere successen in je leven. Of dat nu dagelijks 10 minuten lezen is, de dag starten met een koude douche (die zit overigens niet in mijn dagelijkse routine), mediteren, sporten of beginnen met je bed opmaken als je uit bed stapt.
Tips voor jouw nieuwe begin
Hieronder vind je een aantal tips die mij hebben geholpen nog even kort op een rijtje.
- Zoek iets dat je kunt afsluiten met een klein succesje. Vind jouw eerste kleine stapje dat zorgt voor een klein succesje waar je op verder kunt bouwen.
- Kleine stapjes. Maak de stapjes zo klein dat je brein er niet tegen gaat protesteren
- Stok achter de deur. Zorg dat je bij de eerste stap een stok achter de deur hebt en je ergens naartoe werkt zodat je brein hormonen gaat afgeven die jou dat heerlijke gevoel van succes geven.
- Soms is het even zoeken wat bij je past. Maar zelfs in die zoektocht kun je de vorige tips gebruiken. Probeer verschillende dingen uit totdat je iets hebt gevonden dat voor jou werkt voordat je het gaat uitbouwen.
- Stuur bij. Merk je dat je het toch weer loslaat? Gaat de routine eruit of gaat het je zelfs tegenstaan? Tijd om bij te sturen. Iets dat gisteren voor je werkte hoeft morgen niet hetzelfde resultaat te geven. Jij verandert en daar horen soms ook nieuwe routines bij.
Heb jij nog een gouden tip die jou heeft geholpen? Deel jouw tips en ervaring hieronder.
Verwijzingen
Ook interessant om te lezen:
– Goede voronemens down the drain? Niet met deze 5 tips
– Van denken naar actie. Deel 1 – hoe doe je dat?
– Van denken naar actie. Deel 2 – hoe zit het met jouw motivatie?
– Van denken naar actie. Deel 3 – willen is één, maar kun je het ook?
– Van denken naar actie. Deel 4 – wat triggert jou?
Aoyama, M. (2023). De bibliotheek van geheime dromen. Amsterdam: Meulenhoff.
Fogg, B. (2019). Tiny Habits. The Small Changes that Change Everything. London: Virgin Books.
Wil je meer weten over de Tiny Habits? Lees dan de ‘Van denken naar actie’-serie in de blog. De links vind je hieronder.
