Jawel, 2021 is van start gegaan! Veel mensen hebben er naar uit gekeken om weer aan een fris nieuw jaar te beginnen na alle beperkingen, uitdagingen en beproevingen van 2020. Dit jaar gaat natuurlijk heel anders worden! Je gaat een aantal zaken eens anders aanpakken. En dit keer gaat het ook lukken!
Herken je dat? Het enthousiasme en de goede intenties die onder jouw goede voornemens liggen? Helaas haalt toch ruim 90% van de goede voornemens het niet. Het grootste deel sneuvel al in de eerste 2-3 weken van het jaar. Hoe kun je dat dit jaar anders doen? Lees dan vooral nu even verder.
Populaire goede voornemens?
Op 1 januari ligt een heel nieuw jaar als een onbeschreven blad voor ons. Dé kans om korte metten te maken met de slechte gewoontes waar je jezelf aan hebt lopen ergeren afgelopen jaar. ‘Dit jaar gaat alles anders’. Herkenbaar?
- Minder (alcohol) drinken
- Meer bewegen
- Gezonder eten (en afvallen)
- Georganiseerder leven
- Duurzamer leven
- Iets nieuws leren
- Beter met geld omgaan
- Stoppen met roken
- Meer tijd met familie en vrienden doorbrengen
- Meer ontspannen / minder stressen
Daarmee is het lastig te bepalen welke actie(s) je gaan helpen en wat voor jou een goede eerste stap kan zijn. Het werkt ook in de hand dat we meteen heel enthousiast heel veel willen en op wilskracht en motivatie de eerste dagen tot weken van januari aan de slag gaan. Alleen hebben we dan te maken met een aantal elementen die je in deze setting niet gaan helpen.
Jij bent jij… gelukkig!
Onderliggend aan de goede voornemens ligt de illusie dat we in de toekomst een heel ander persoon zijn dan we nu zijn met hele andere gewoontes.
Jij bent jij, nu en in de toekomst. Uiteraard kun je verschuiven, leren, veranderen. Maar dat heeft wat meer voeten in aarde dan alleen een voornemen en de illusie dat je straks anders zult zijn.
Wil je daadwerkelijk een aantal punten aanpakken in je leven, leer dan vooral eerst jezelf kennen en omarm dat. Want die zelfkennis geeft jou ook meteen inzicht in wat wel en niet werkt voor jou als je wilt veranderen en welke valkuilen je gemakkelijk in tuimelt.
Dus paradoxaal genoeg is het voor het succesvol doorvoeren die goede voornemens en een ‘ander mens’ worden op vlakken, juist van belang dat je wie je nu bent heel goed kent en snapt
De toekomst is nu
Een ander ongrijpbaar punt in veel goede voornemens is het ongrijpbare van de toekomst. In december hoor je het om je heen continu: “Volgend jaar wordt alles beter”. “Volgend jaar ga ik dat anders doen”. Tja, zeg op 1 januari diezelfde zin, en je hebt een vrijbrief om 365 lekker op de oude voet door te gaan.
"Goede voornemens zijn een stellage. Je kunt er niet in wonen. Je dient het aan te kleden met goede daden"
Goede voornemens werken alleen als je de toekomst naar het nu haalt: neem nu actie, vandaag nog. Je kent de geijkte uitspraken wel: “Morgen ga ik beginnen”. Maar ‘morgen’ komt nooit. Je kunt alleen vandaag beginnen. In een bar in Amsterdam hangt een bordje boven de bar met de uitspraak “Morgen gratis bier”. Dat bordje hangt er al tien jaar. Je ziet dit ook heel vaak terug bij verslavingen. Het goede voornemen om morgen, volgende week, als ik het wat rustiger heb op mijn werk, na mijn vakantie, te starten met je goede voornemen. Gratis bier is morgen nog nooit geschonken…
Herken je dat uitstelgedrag? Ik wel! Het is een valkuil waar bijna iedereen wel eens aan te prooi valt. De gevolgen van iets uitstellen lijken klein, maar tel ze maar eens op. Denk maar eens aan iemand die ‘morgen gezonder gaat eten en afvallen’ en vervolgens serieuze fysieke klachten krijgt omdat morgen al jaren op de loer ligt en nog niet is aangebroken. Of de ondernemer die ‘morgen gaat kijken hoe processen verbeterd kunnen worden’ en vervolgens tegen faillissement aanloopt omdat de verliezen door inefficiëntie blijven oplopen. Je kunt zelf vast talloze voorbeelden, groot en klein, bedenken die je in je omgeving of bij jezelf ziet gebeuren.
Eerst actie, dan emotie
Logische conclusie is dus dat je wel in actie moet komen om iets echt te veranderen. Waarom gebeurt dat vaak dan niet? Je ziet dat we vaak lang bezig zijn met ‘moed’ verzamelen om de eerste stap te zetten. We ‘zijn er nog niet klaar voor’. Het ‘voelt nu nog niet goed of niet optimaal’ of we hebben momenteel ‘al zoveel aan ons hoofd’. Dit alles suggereert dat er een bepaald gevoel, een emotie nodig is om in actie te komen en je voornemen te realiseren.
Heb jij het al eens meegemaakt dat je helemaal blij en trots wordt van het maken van plannen en nadenken over wat je ‘morgen’ (daar is ie weer) gaat doen? Zelf merk ik eerder dat de frustratie en irritatie toeslaan omdat ik een voorgenomen stap nog niet heb gezet.
Het is de actie die leidt tot het resultaat, de fijne emotie, het gevoel van blijdschap en trots en niet andersom. Door de eerste stap te zetten voel je de trots dat je daadwerkelijk bent gestart, door actie te nemen komt het gevoel van blijdschap als je merkt dat je daardoor steeds meer richting het gewenste resultaat beweegt.
Verander je omgeving
Je kent misschien wel de gevleugelde uitspraak van Abert Einstein: “als je doet wat je altijd deed, krijg je wat je altijd kreeg”. Trek dat maar eens door naar je omgeving. Hoe vaak is je omgeving niet zo ingericht om jouw vaste patronen te faciliteren. Dingen hebben hun vaste plek, jij loopt waarschijnlijk op een vaste routine door het huis bij bepaalde activiteiten.
"Als je doet wat je altijd deed, krijg je wat je altijd kreeg"
Even een voorbeeld ter illustratie. Stel dat je je hebt voorgenomen om gezonder te eten en minder te snoepen. Ga nu eens zitten in de kamer op de plek waar je meestal zit. Kijk nu eens om je heen. Waar ligt voor jou nu de dichtstbijzijnde snack en wat is dat dan? Vaak zie je dat de chips en koekjes in een kast liggen, dichter bij jouw vaste plek, dan bijvoorbeeld het verse fruit of groenten. Dus hoe gemakkelijk heb je jouw omgeving dan gemaakt om snel iets lekkers te pakken dat net even niet in je nieuwe voornemen past! En zelfs als je die aanlokkelijke kast voorbij loopt naar de keuken voor een gezonde snack, hoe ‘hapklaar’ staan die beschikbaar voor je? We zijn toch geprogrammeerd om de gemakkelijkste optie te kiezen.
Wil je dus echt wat veranderen, verander dan je omgeving mee. Zorg er in dit voorbeeld voor dat je de minder gezonde snacks ergens ver weg stopt in een kast die je pas bereikt als je voorbij de gezonde opties loopt en zo ver achterin de kast dat het je moeite kost om ze er uit te pakken. Of haal ze niet in huis. Naar de winkel moeten gaan om iets lekkers te nemen is toch een flinke extra drempel.
Je kunt ook denken aan het herinrichten van je koelkast. Zorg dat gezonde snacks in hapklare brokken voor het grijpen liggen. Zo snijd ik bijvoorbeeld elk weekend de komkommers in schijfjes zodat ik ze zo kan pakken en niet eerst nog een mes hoef te pakken. Tomaatjes liggen gewassen in een kommetje klaar met een basilicum plantje ernaast. Paprika, druiven, ananas, worteltjes, alles zit, indien nodig al voorgesneden in doorzichtige dozen. Een lust voor het oog en zo voor het grijpen.
Dit is natuurlijk maar één voorbeeld. Je kunt er zelf vast meer verzinnen. Wil je minder tv kijken en meer lezen? Leg de afstandsbediening standaard in een kast en het boek dat je wilt lezen op de plek van de afstandsbediening. Wil je meer water drinken? Koop een aantal flesjes en zorg dat ze gevuld klaar staan in de koelkast. Begin je werkdag met het klaarzetten van een kan of fles water en een glas op je bureau. Wees creatief in het uitproberen wat voor jou werkt. Leuk om te ontdekken en ontzettend effectief als je de omgeving zo hebt ingericht dat hij je juist gaat helpen en jouw gewenste verandering ondersteunt.
Waarom januari?
Hoe kom jij uit de feestdagen? Voor velen is het toch een drukken en soms ook stressvolle periode, die decembermaand. Effectief moet vaak het werk van de hele maand in 2 weken worden gepropt. Tussendoor moet je ergens tijd vinden om de cadeautjes voor Sinterklaas en Kerst in huis te halen. Er wordt druk gepland wie wanneer waar op bezoek gaat. Afgelopen jaar was dat nog een extra uitdaging omdat de traditionele familiebezoekjes vaak toch anders ingericht moesten worden. Om nog maar te zwijgen over de inkopen voor de maaltijden en borrelmomenten, het voorbereiden van de maaltijden, kortom: een drukke maand.
Dan is het niet zo gek dat velen van ons in januari eerst een beetje willen bijkomen van al deze drukte. Maar dat gaat niet, want je goede voornemens vragen gerichte actie en verandering. Niet iets waar je dan vaak op zit te wachten of voor open staat. Is januari dan wel het meest handige moment vraagt Ronald van der Molen zich af in zijn blog (Molen, 2017).
Vaak blijkt dat je na een periode van rust veel meer energie hebt om daadwerkelijk de acties te nemen die jouw goede voornemens vragen. En je bent vaak veel creatiever hoe je dat wilt en kunt gaan inrichten. Dat pleit ervoor om juist na de zomervakantie bijvoorbeeld aan goede voornemens of veranderingen te beginnen.
Ja, ik weet het, januari is traditioneel gezien dé periode van de goede voornemens. Het is dan ook niet voor niets dat ik dit nu schrijf. Maar als september voor jou beter werkt, wat houdt je dan tegen! Daarmee bedoel ik uiteraard niet dat je nu lekker je goede voornemens moet gaan uitstellen tot september. Dat druist weer in tegen een eerder punt dat hier is genoemd. Maar misschien wil je je goede voornemens voor 2022 wel naar voren halen en hier in september al mee beginnen. Hoe heerlijk zou dat zijn als je daar vóór de feestdagen al flinke stappen in gezet!
Succes met jouw goede voornemens!
Heel veel succes met jouw goede voornemens! Hierbij de tips nog even op een rijtje voor je:
- Ken jezelf! Wees reëel in wie je bent: nu en als je jouw gewenste verandering hebt gerealiseerd.
- Begin vandaag nog. Morgen komt nooit, want morgen is het vandaag. Start met jouw eerste kleine stapje vandaag.
- Kom in actie, dan komt de positieve emotie vanzelf. Wacht niet op het ‘juiste moment’ dat je je goed voelt. Je gaat je juist goed voelen door actie te nemen. Dan komt de blijdschap en trots vanzelf.
- Pas jouw omgeving aan. Zorg ervoor dat jouw omgeving zo is ingericht, dat de oude, ongewenste patronen, moeilijker worden om te doen en de nieuwe juist gemakkelijker worden gemaakt.
- Kijk naar de timing. Heb je veel meer creatieve ideeën om te veranderen na een heerlijke vakantie waarin je hebt kunnen bijtanken? Stel het dan niet uit tot januari, maar neem dat als startpunt.
Ik ben benieuwd of jij succesvol met jouw goede voornemen door de komende weken rolt en Blue Monday lachend doorstaat. Laat je het me weten?
Verwijzingen
Molen, R. v. (2017, september 27). Bewaar je lijstje met goede voronemens maar voor september. Opgehaald van MT/Sprout: https://hmnc.nl/3oouYC2
Ook interessant om te lezen:
